Olima Esperantisto...pre-Idisto...

Kelka dii ante nun, me komencis lektar libro pri la vivo dil kreinto dil Esperanto: Zamenhoff (La homo qua defiis Babel). Lektante l’anciena historio dil Esperanto, onu povas vidar ke un dil unesma lernanti ed Esperantisti en Hispania esis José Rodríguez Huertas, esperantisto di la Hispana provinco di Malaga, ma anke olima Volapük-isto. Il facis l’unesma lerno-libro en la Hispana (antee Edwar de Wahl publikigis l’unesma vortaro) pri Esperanto. En la yaro 1890 il skribas la libro Gramatica, Ejercicios y Diccionario de la Linguo Internacia. Ye ca libro, l’autoro esas flexebla Esperantisto, fakte il esas preske “pre-Idisto”. Il nomas Esperanto quale “Lingua (linguo) internacia”. Onu ya povas vidar ke la ne tro facila “v” di “lingvo” desaparas. Fakte, ye multa “v”-ala vorti, tala litero anke desaparas: akuo vice akvo (nia aquo), kuar vice kvar (nia quar), kuin vice kvin (nia kin)…José Rodriguez Huertas anke uzas la “y” qua ne existas en Esperanto por la pluralo e la sono “j”. Tale, il skribas yes, yam e yaro vice jes, jam e jaro. Preske quale ni! Dum la docado en lua lerno-libro, il anke desaparigas l’akuzativo!!! Fakte, segun kelka interretala dokumenti, il skribas Mi legas via letero! vice Mi legas vian leteron (Me lektas via letro). Il anke propozas ne nur un artikli definita ma kelka, nome uzar le por la maskulino, la por la femenino e ley e lay por la pluralo. En ca libro, on povas lektar ke Zamenhoff ipsa skribis a Edwar de Wahl ke “on devas korektigar parto dil gramatiko da Huertas”.